آسیب‌پذیری اجتماعی حاصل از خشکسالی و سازه‌های اثرگذار بر آن: مورد مطالعه باغداران انجیر استهبان فارس

Authors

  • غلامحسین زمانی استاد بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
  • مهشید اعتمادی دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد، بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
Abstract:

افزایش شدت و گستره وقوع خشکسالی موجب آسیب‌پذیری خانوارها و جوامع دارای اقتصاد متکی بر کشاورزی گردیده است. ناپایداری معیشت، فقر و نابرابری اجتماعی نیز باعث شده ساکنان مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران به میزان بیشتری در معرض آسیب‌پذیری قرار گیرند. همین امر شناخت ماهیت آسیب‌پذیری اجتماعی از خشکسالی را ضروری می‌نماید. لذا این پژوهش با هدف تبیین آسیب‌پذیری از خشکسالی و شناسایی سازه‌های اثرگذار بر آن انجام پذیرفت. داده‌های مورد نیاز برای انجام این پژوهش پیمایشی، از طریق روش نمونه‌گیری سیستماتیک از میان باغداران انجیرستان‌های شهرستان استهبان جمع‌آوری گردید. در این راستا نسبت به انجام مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه از 246 تن از باغداران اقدام شد. روایی صوری ابزار پژوهش توسط چند تن از متخصصان موضوعی مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی از مطالعه راهنما استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که خشکسالی موجب کاهش سرمایه‌های اجتماعی درون‌گروهی و برون‌‎گروهی، همدلی اعضای خانوار، و سلامت و رفاه خانوار گردیده است. علاوه بر آن، سازه‌های اثرات اقتصادی خشکسالی، سن، وابستگی درآمدی به باغداری، و ساختار تولید، مهمترین عوامل تعیین‌کننده آسیب‌پذیری اجتماعی باغداران انجیر از خشکسالی بودند. بر اساس یافته‌های پژوهش، توصیه‌هایی برای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی از خشکسالی و بهبود سیاستگذاری مدیریت این پدیده ارائه گردیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثرات اجتماعی، راهبردها و درک از آینده ی کاری در شرایط خشکسالی مورد مطالعه: باغداران انجیرستان های استهبان

ایران و بویژه استان فارس طی سال های اخیر خشکسالی را با شدت های متفاوت تجربه کرده است. خشکسالی نه تنها یک فرایند نامطلوب فیزیکی بلکه یک فرایند نامطلوب اجتماعی نیز قلمداد می شود. جوامع کشاورزی، به ویژه آن هایی که فعالیت کشاورزی را به صورت دیم انجام می دهند، جوامعی آسیب پذیر هستند. ویژگی های خاص فرهنگی و اجتماعی هر جامعه می تواند در میزان اثرپذیری، درک از شدت حادثه و اینکه آن جامعه چگونه با آن حاد...

15 صفحه اول

تأثیر آبیاری تکمیلی بر رطوبت خاک، محصول و درآمد باغداران در شرایط خشکسالی در باغ‌های انجیر دیم

در این پژوهش، تأثیر زمان و مقادیر مختلف آبیاری تکمیلی در فواصل مختلف از تنه درخت بر رطوبت خاک، محصول و درآمد باغداران انجیر در شرایط خشکسالی بررسی شد. آزمایش­ها طی دو سال (1392و 1393) در منطقه استهبان بر روی انجیر خوراکی دیم رقم سبز، انجام شد. تیمارهای آبیاری تکمیلی شامل فاصله آبیاری از درخت: نزدیک تنه درخت، در سایه­اند...

full text

نیازهای آموزشی انجیرکاران در زمینه مدیریت ذخیره بهینه آب در شرایط خشکسالی، مورد مطالعه: شهرستان استهبان

هدف این تحقیق توصیفی و پیمایشی، شناسایی نیازهای آموزشی انجیرکاران در زمینه مدیریت ذخیره بهینه آب در شرایط خشکسالی بود. جامعه آماری تحقیق را 4440 نفر از انجیرکاران شهرستان استهبان تشکیل دادند که با استفاده از فرمول کوکران و شیوه نمونه­گیری تصادفی نظام­مند، تعداد 350 نفر از آنان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. جمع­آوری داده­ها به وسیله پرسشنامه­ای بود که روایی آن از سوی کمیته تحقیق و محققان مرک...

full text

اثر استفاده از فناوری بسته‌بندی با اتمسفر اصلاح‌شده (MAP) بر عمر ماندگاری انجیر نیمه‌مرطوب منطقۀ استهبان

این پژوهش به‌منظور جلوگیری از رشد و فعالیت حشرات و میکروارگانیسم‌ها و حفظ کیفیت انجیر نیمه‌مرطوب اجرا شد.  ویژگی‌های میکروبیولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی، و آفات انباری میوه انجیر رقم سبز استهبان به‌صورت نیمه‌مرطوب شده پس از 3 و 6 ماه نگهداری در دو دمای 25 و 40 درجه سلسیوس ارزیابی شد.  تیمارهای گازی اعمال شده شامل: 1- یک درصد اکسیژن، 25 درصد دی‌اکسید‌کربن و 74 درصد نیتروژن؛ 2- یک درصد اکسیژن، 50 درص...

full text

تاثیر مقادیرمختلف اسید سالیسیلیک و دفعات مصرف آن بر افزایش تحمل به کم آبی در انجیر دیم استهبان

امروزه استفاده از اسید سالیسیلیک به عنوان یکی از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی به منظور افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌هایی همچون تنش خشکی رو به رشد است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف اسید سالیسیلیک و دفعات مصرف آن بر افزایش تحمل به کم آبی درختان انجیر دیم استهبان با مطالعه برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و عملکرد اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های ک...

full text

نیازهای آموزشی انجیرکاران در زمینه مدیریت ذخیره و مصرف بهینه آب در شرایط خشکسالی، مورد مطالعه: شهرستان استهبان، استان فارس

خشکسالی پدیده¬ای طبیعی است که در اثر تغییرات الگوهای آب و هوایی ناشی از کاهش نزولات جوی کمتر از حد معمول به وجود می¬آید. یکی از آسیب¬پذیرترین اقشار در مقابل این پدیده اقلیمی کشاورزان و یکی از راهکارهای مواجهه با پدیده خشکسالی مدیریت ذخیره و مصرف بهینه آب می¬باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نیازهای آموزشی انجیرکاران در زمینه مدیریت ذخیره و مصرف بهینه آب در شرایط خشکسالی در شهرستان است...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  63- 73

publication date 2014-05-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023